Το φτερούγισμα της πεταλούδας



Η έκρηξη της μεταναστευτικής ροής προς τα Ελληνικά παράλια των νήσων του Αιγαίου, δημιουργεί σκέψεις και έντονο προβληματισμό  για το ρόλο που παίζει η Τουρκία και τον τρόπο που προασπίζει τις στρατηγικές της επιδιώξεις  είτε στο Αιγαίο  είτε  στην ευρύτερη περιοχή.

Το φαινόμενο της ροής σύμφωνα με τη  γραμμική αντίληψη, η  ευθεία οδός  που βλέπετε στο σχεδιάγραμμα, είναι σίγουρα συντομότερη της τεθλασμένης. Αν αυτές οι γραμμές απεικονίζουν ροή προσφύγων και μεταναστών υπάρχει το παράδοξο της όδευσης στη σημερινή πραγματικότητα. Η ευθεία που είναι και η συντομότερη και ασφαλής, δεν ακολουθείται από τους μετανάστες/πρόσφυγες αλλά η τεθλασμένη οδός. Ο Αριστοτέλης έλεγε: "η κίνηση ενός αντικειμένου είναι δυνατή με τη συνέχεια της δύναμης που εφαρμόζεται σε αυτό". ...


Άρα κάποια δύναμη εκτρέπει τη ροή των μεταναστών  προς στα νησιά μας . Ας μην ξεχνάμε ότι ένας μεγάλος αριθμός προσφύγων παρέμεινε επί μακρόν στη πλουσιότερες επαρχίες της Τουρκίας το Κοντζαελί και της  Κωνσταντινούπολης δημιουργώντας πολλά προβλήματα στους Τούρκους. Οι τελευταίοι  μάλιστα τους κατηγόρησαν για  διασπαστικές - τρομοκρατικές ενέργειες οπότε και τους ανάγκασαν να φύγουν.

Η οικονομική διάσταση του προβλήματος μας δείχνει ότι η αύξηση του  τουρισμού των νησιών του Αιγαίου επηρεάζει αρνητικά τον τουρισμό των απέναντι νησιών και αντίστροφα. Οι κρατήσεις για την καλοκαιρινή σαιζόν έχουν δραματικά μειωθεί στην Ελλάδα.  Απέναντι από τα νησιά του Βορείου Αιγαίου η περιφέρεια του  Βilecik είναι η δεύτερη πιο πλούσια επαρχία ολόκληρης της Τουρκίας. Οι Τούρκοι θα προσπαθήσουν να επαναφέρουν τη ροή  στη λογική της ευθείας οδού που βλέπουμε στο σχεδιάγραμμα κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού. Θα έχουν  απαλλάξει τις δικές τους περιοχές απέναντι στην Ελλάδα από μετανάστες/πρόσφυγες ενώ θα έχουν φορτώσει τα Ελληνικά νησιά  με hotspot  και μετανάστες.

Οι διεθνολόγοι, αναλύοντας το πρόβλημα της προσφυγικής/μεταναστευτικής ροής με μεταβλητές της θεωρίας του χάους και της αβεβαιότητας, διαπιστώνουν ότι ισχύει το «φαινόμενο της πεταλούδας». Είναι  πιθανό να υπάρχουν «αόρατες συστημικές σχέσεις» μεταξύ φαινομενικά ασυσχέτιστων πραγμάτων και να δικαιολογούν αυτά που ζούμε σήμερα; Όταν μία πεταλούδα φτερουγίζει τα φτερά της σε ένα μέρος της γης, υπάρχει περίπτωση να γίνει αιτία  θύελλας σ΄ένα άλλο μέρος του πλανήτη, παρόλο που ο καιρός εκεί θα είναι καθαρός και όχι βροχερός. Η εκτιμώμενη στάση της Τουρκίας σήμερα στο μεταναστευτικό  είναι απόλυτα δικαιολογημένη σύμφωνα με αυτή την αρχή. Είναι η λήψη όλων των απαραιτήτων μέσων για να διαφυλάξουν την ακεραιότητα και συνοχή της Τουρκίας.

Άσχετα αν αυτό που βιώνουμε  σαν χώρα με την προσφυγική κρίση θεωρείται ότι είναι θύελλα, είναι ουσιαστικά μόνο το πέταγμα της πεταλούδας. Δεν είναι η δημιουργία της νέας ισλαμικής ζώνης στις Δυτικές και κατ' εξοχή δημοκρατικές χώρες  η θύελλα που θα έρθει. Ο διαμελισμός της Τουρκίας  σε δύο τουλάχιστον τμήματα, το φιλοευρωπαϊκό δυτικό κράτος  και το Ανατολικό Ισλαμικό ή κουρδικό κράτος είναι σίγουρα η θύελλα η οποία θα αλλάξει όλο το status quo στην ευρύτερη περιοχή με στρατηγική εξισορρόπηση δυνάμεων. Αυτό το γνωρίζουν οι Τούρκοι και  προσπαθούν να αποφύγουν την θρησκευτική τους οπισθοδρόμηση που θα επιφέρει η παραμονή των προσφύγων/μεταναστών στη χώρα τους και θα οδηγήσει αναπόφευκτα στο διαμελισμό της χώρας.

Σύμφωνα με τη Στρατηγική Ασφάλειας της Τουρκίας για τις εσωτερικές και εξωτερικές απειλές, η θρησκευτική οπισθοδρόμηση (itrica)  είναι εσωτερική απειλή. Η εθνική συνοχή περνά από τη θρησκευτική συνοχή. Αυτή τη στιγμή υπάρχει μία ισορροπία μεταξύ των θρησκευτικών δογμάτων - αιρέσεων που έχουν κατανεμηθεί γεωγραφικά. Αν αλλάξει αυτό, η Τουρκία θα παρεκκλίνει από την κεμαλική κληρονομιά. ενός ήπιου ισλαμικού κράτους με  αναθεωρητική  στρατηγική ενάντια της χώρας μας  ώστε  να περιοριστεί η επιρροή της Ελλάδος στον ηπειρωτικό της χώρο. Αυτός πιθανώς να είναι και ο λόγος που θέλουν να λειτουργούν ως χώρα Transit, με την γνωστή τακτική του επιτηδείου ουδέτερου, οδεύοντας την ροή των μεταναστών προς τα Ελληνικά νησιά.

Ο ουσιαστικός κίνδυνος δεν είναι ορατός τώρα γιατί καλύπτεται από διάφορες τεχνικές παραμέτρους και κινδυνολογίες για την προστασία των προσφύγων. Ωστόσο υπάρχει μία πολύ σοβαρή εγκυμονούσα επικίνδυνη κατάσταση η οποία έχει να κάνει με τη θρησκευτική αντίληψη των ιδίων (προσφύγων-μεταναστών) αλλά και  αυτών που τους κατευθύνουν σε διαδρομές που οδηγούν στη Δύση. Στην Ελλάδα εύκολα υιοθετούμε στη καθημερινή μας ζωή τα νέα φαινόμενα και έννοιες, χωρίς να γνωρίζουμε τη σημασία τους και το τρόπο προσέγγισής τους. Την αυριανή κατάσταση όμως που είναι αποτέλεσμα των ενεργειών του σήμερα, μήπως, θα τη μάθουμε χάνοντας;

  Ας μην πιστεύουμε πλέον ότι πάντα θα υπάρχει ένα θαύμα που θα σώζει την Ελλάδα. Πρέπει να εξετάζουμε τα γεγονότα που συναντάμε απέναντί μας με γερά Ελληνικά και ευρωπαϊκά στηρίγματα και μία αντίληψη αμφισβήτησης για τους γείτονές μας.  Καλά είναι για τη διπλωματία τα πανηγύρια και οι φιέστες της Ελληνοτουρκικής φιλίας.  Ας μην είμαστε όμως όμηροι των γεγονότων που αφορούν αυτούς και όχι εμάς.

Για όσους θα ήθελαν να εμβαθύνουν περισσότερο θα ήταν καλό να μελετήσουν το Βιβλίο του Χρήστου Μενάγια, «Η γεωπολιτική στρατηγική και η στρατιωτικής ισχύς της Τουρκίας»  καθώς και το υπέροχο βιβλίο για το Ισλάμ του Μασούτ  Τεχρανί. 

Μόλλη Μαχαίρα